ORIGINAL RESEARCH

 

Hermeneutiese vertrekpunte vir gereformeerde eksegese

 

Hermeneutic premises for reformed exegesis

 

 

G.J.C. Jordaan; Fika J. van Rensburg; Douw G. Breed

Eenheid vir Reformatoriese Teologie, Potchefstroomkampus. Noordwes-Universiteit. Potchefstroom. E-pos: gert.jordaan@nwu.ac.za fika.jansevanrensburg@nwu.ac.za dbreed@telkomsa.net

 

 

---

OPSOMMING

Hermeneutiek het as wetenskaplike dissipline in sekere opsigte sy bestaansreg verloor. Dit is onder andere veroorsaak deur postmodernistiese denke waarin die waarheid van 'n kontroleerbare bevinding ingeruil is vir die individu se subjektiewe persepsie van waarheid en werklikheid. Dit werk daartoe mee dat die Bybelse hermeneutiek hom in 'n impasse bevind, sodat dit vir die gereformeerde hermeneutiek noodsaaklik geword het om sy vaste punt, die hermeneutiese vertrekpunte waarop die gereformeerde eksegese gegrond is, opnuut te definieer. Hier-die artikel wil dit doen deur n kort bestekopname van die hermeneutiese vertrekpunte van die gereformeerde eksegese te maak en dit vanuit nuwe insigte wat oor die afgelope halfeeu van hermeneutiese besinning na vore gekom het, aan te vul en te verryk.

---

ABSTRACT

Hermeneutics as discipline finds itself in troubled waters. This has been caused, inter alia, by a postmodernistic mindset that has exchanged the truth of a retraceable conclusion for the individual's subjective perception of truth and reality. This has contributed to the fact that biblical hermeneutics finds itself in an impasse, so that it has become necessary for the reformed hermeneutics to redefine its fundamentals: the hermeneutic premises on which reformed exegesis is founded. This article attempts this by way of establishing the state of the art of the hermeneutic premises of reformed exegesis and developing and edifying it, utilising results of the past half century's new insights in hermeneutics.

---

 

 

“Full text available only in PDF format”

 

 

Geraadpleegde bronne

ALAND, K., BLACK, M., MARTINI, C.M., METZGER, B.M. & WIKGREN, A.P. 1993. The Greek New Testament. London: United Bible Societies (UBS).         [ Links ]

BARNHART, J.E. & KRAEGER, L.T. 2000. In search of first century Christianity. Burlington: Ashgate.         [ Links ]

BERKHOF, L. 1971. Principles of Biblical interpretation. Grand Rapids: Baker Book House.         [ Links ]

BREED, D.G., JANSE VAN RENSBURG, F. & JORDAAN, G.J.C. 2008. Manlik en vroulik in die kerk: geslagtelikheid en die besondere dienste. Potchefstroom: Potchefstroomse Teologiese Publikasies.         [ Links ]

BYBEL. 1998. Verwysingsbybel, 1983-vertaling. Kaapstad: Bybelgenootskap van Suid-Afrika.         [ Links ]

COETZEE, J.C. 1988. Gedagtestruktuurontleding en die eksegese van die Heilige Skrifte. (In Coetzee, J.C., red. Koninkryk, Gees en Woord. Pretoria: NG Kerkboekhandel. p. 19-37.         [ Links ])

COETZEE, J.C. 1995a. Hermeneutics and exegesis of the New Testament. Part 1: Hermeneutical rules. Potchefstroom: Mini Publishers.         [ Links ]

COETZEE, J.C. 1995b. Keys to God's revelation in the New Testament. Orkney: EFJS Printers.         [ Links ]

COETZEE, J.C., DE KLERK, B.J. & FLOOR, L. 1980. Die hermeneuse van die Skrif met die oog op hedendaagse kerklik-etiese vraagstukke. Koers, 45(1):18-36.         [ Links ]

DE KLERK, B.J. 1988. Koninkryk, Gees en Woord in die gebed van Efesiërs 3:14-21. (In Coetzee, J.C., red. Koninkryk, Gees en Woord. Pretoria: NG Kerkboekhandel. p. 38-54.         [ Links ])

DE KLERK, B.J. & JANSE VAN RENSBURG, F. 2005. Preekgeboorte: 'n handleiding vir gereformeerde eksegese en prediking, toegepas op 1 Petrus 2:11-12, 18-25. Potchefstroom: Potchefstroomse Teologiese Publikasies.         [ Links ]

DU RAND, J.A. 1985. The characterization of Jesus as depicted in the narrative of the Fourth Gospel. Neotestamentica, 19:18-33.         [ Links ]

DU TOIT, A.B. 1984. Oriënterende opmerkings oor die Pauliniese briefliteratuur. (In Du Toit, A.B., red. Handleiding by die Nuwe Testament. Vol. 5. Pretoria: NG Kerkboekhandel. p. 1-22.         [ Links ])

ELLIOTT, J.H. 1981. A Home for the homeless: a sociological exegesis of 1 Peter, its situation and strategy. Philadelphia: Fortress.         [ Links ]

FLOOR, L. 1982. Perspektiewe op die prediking van Paulus. Pretoria: NG Kerkboekhandel.         [ Links ]

GOLDSWORTHY, G. 2006. Gospel-centered hermeneutics: biblical-theological foundations and principles. Nottingham: InterVarsity.         [ Links ]

GREIJDANUS, S. 1946. Schriftbeginselen ter Schriftverklaring. Kampen: Kok.         [ Links ]

GROSHEIDE, F.W. 1929. Hermeneutiek ten dienste van de bestudering van het Nieuwe Testament. Amsterdam: Van Bottenburg.         [ Links ]

HASEL, G. 1978. New Testament theology: basic issues in the current debate. Grand Rapids: Eerdmans.         [ Links ]

HELBERG, J.L. 1978. Klasaantekeninge in die vak Hermeneutiek van die Ou Testament. Potchefstroom: Fakulteit Teologie. (Ongepubliseerd.         [ Links ])

HODGES, Z.C. & FARSTAD, A.L. 1982. The Greek New Testament according to the Majority Text. Nashville: Nelson.         [ Links ]

JANSE VAN RENSBURG, F. 2000. Dékor of konteks? Die verdiskontering van sosio-historiese gegewens in die interpretasie vir die prediking en pastoraat van 'n Nuwe Testamentteks, geïllustreer aan die hand van die 1 Petrus-brief. Skrif en Kerk, 21(3):564-582.         [ Links ]

JORDAAN, G.J.C. 2000. Indikatief/imperatief, deskriptief/preskriptief en sentrum/periferie in die eksegese. Bylae by rapport: voortgaande studie oor die Nagmaal: handelinge van die sewe-en-veertigste Nasionale Sinode van die GKSA. Potchefstroom: Administratiewe Buro van die GKSA.         [ Links ]

KENNEDY, G. 1989. New Testament interpretation through rhetorical criticism. Chapel Hill: University of North Carolina Press.         [ Links ]

KILPATRICK, G.D., ed. 1961-1964. A Greek-English Diglot for the use of translators. London: British & Foreign Bible Societies.         [ Links ]

LABUSCAGNE, G.C.P. 1981. Die indikatief en imperatief in die prediking: 'n eksegeties-homiletiese studie toegespits op die Galasiërbrief. Potchefstroom: PU vir CHO. (Th.M.-verhandeling.         [ Links ])

LATEGAN, B.C. 1984. Current issues in the hermeneutical debate. Neotestamentica, 18:1-14.         [ Links ]

NEDERLANDSE GELOOFSBELYDENIS. s.a. In Afrikaans vertaal in opdrag van die Nasionale Sinode van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika. (In Psalmboek. Die berymde en omgedigte Psalms en ander Skrifberymings in gebruik by die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika. Pretoria: NG Kerk Uitgewers. p. 486-520.         [ Links ])

NESTLE, E. & ALAND, K. 1957. Novum Testamentum Graeca. Stuttgart: Württemberg.         [ Links ]

NGB kyk NEDERLANDSE GELOOFSBELYDENIS

RIDDERBOS, H. 1971. Paulus - ontwerp van zijn theologie. Kampen: Kok.         [ Links ]

STEENEKAMP, N.J.S. & VAN AARDE, A.G. 1991. Dekonstruksie en Bybelse hermeneutiek. Hervormde teologiese studies, 47(2):471-485.         [ Links ]

STOKER, W. 1995. Een spanning tussen literair en historisch lezen? Ricoeur over het verschil tussen spreken en schrijven. Gereformeerd Theologisch Tijdschrift, 95(4):156-166.         [ Links ]

TERRY, M.S. s.a. Biblical hermeneutics: a treatise on the interpretation of the Old and the New Testaments. Grand Rapids: Zondervan.         [ Links ]

VAN DER WALT, T. 1997. Openbaringsgeskiedenis van die Nuwe Testament. Potchefstroom: PU vir CHO. (Wetenskaplike bydraes van die PU vir CHO. Reeks A, nr. 65.         [ Links ])

VAN DEVENTER, H.J.M. 2009. Grammaties-historiese eksegese: waarvandaan en waarheen? Vanderbijlpark: Noordwes-Universiteit. (Vaaldriehoek geleentheidspublikasies: Inougurele redes 3/2008.         [ Links ])

VORSTER, W.S. 1977. 'n Ou boek in 'n nuwe wêreld: gedagtes rondom die interpretasie van die Nuwe Testament. Pretoria: Universiteit van Suid-Afrika.         [ Links ]