ORIGINAL RESEARCH

 

Is 'n kerkorde nie kragtens sy aard strydig met die werking van die Heilige Gees nie?

 

Is a church order, according to it's nature, not contrary to the work of the Holy Spirit?

 

 

C.J. Smit

Skool vir Kerkwetenskappe (Navorsingsgenoot), Potchefstroomkampus. Noordwes-Universiteit. Potchefstroom. E-pos: neelssmit@lantic.net

 

 

---

OPSOMMING

Die vraag is of 'n kerkorde as anti-geestelik gesien moet word. Lei 'n kerkorde, teen die werk van die Heilige Gees in, tot verstarring van die kerk? Deur hierdie vraag is die kontroversie tussen die geestelike lewe van die kerk en die institusionele ordening daarvan as 'n aktualiteit in die hedendaagse kerklike lewe aan die orde gestel. Die verwerping van die institusionele karakter van die kerk het 'n lang geskiedenis. Om die ware aard en die Skriftuurlike funksionering van 'n kerkorde te begryp, moet perspektief verkry word op die nuwe orde wat deur Christus gegee is deur sy Heilige Gees. Die nuwe orde moet gesien word as die lewenswyse wat deur Christus vir God se volk daargestel is op grond van die versoening. In hierdie konteks moet 'n kerkorde geag word as die beweging van die gelowige na die Woord, wat deur die Gees plaasvind, by wyse van bepaalde middele. In hierdie sin kan die kerkorde selfs beskou word as 'n modus quo waardeur Christus die kerk by wyse van sy Gees regeer en waardeur Hy die nuwe orde onderhou wat Hy vir God se kinders daargestel het. So gesien, is die kerkorde nie 'n mensgemaakte las vir die kerk nie, verder is dit ook nie 'n anti-geestelike instrument waardeur die kerk in 'n bestaan van doodse formalisme gedompel word nie. Inteendeel, 'n Skrif-gefundeerde kerkorde is 'n waardevolle instrument waardeur die regering van Christus, deur die Heilige Gees, in die kerk sigbaarbehoort te word. 'n Skrifgefundeerde kerkorde is in wese 'n korreksie op die skeiding tussen die Heilige Gees en die Woord van God. Daarom moet 'n Skrifgefundeerde kerkorde in ooreenstemming met die nuwe lewensorde in Christus as onontbeerlik vir kerkwees in hierdie wêreld geag word.

---

ABSTRACT

The question is whether a church order should be seen as anti-Spiritual. Does a church order, in contrary to the work of the Holy Spirit, lead to rigidity of the church? By this question the controversy of the spiritual life of the church versus the institutional ordination of it has been raised as a real actuality in modern church life. The rejection of the institutional character of the church has a long history. To understand the true nature and the true Scriptural functioning of a church order one needs to get perspective on the new order which was given by Christ by means of his Holy Spirit. The new order must be seen as the way of life that was created by Christ on the profound ground of the expiation. In this context a church order must be understood as existing in the movement from the believer to the Word which occurs in the leading of the Spirit through ordained means. Seen in this sense, a church order must be regarded as a modus quo by which the church is governed by Christ by means of his Spirit, in order to maintain the new order which He created for his children. Seen as such, a church order is not a man created dispensable burden for the church of Christ, furthermore it is not an anti-Spiritual instrument by which the church is plunged into a dreary existence of cold formalism. To the contrary, a true Scriptural church order must be appreciated as a valuable instrument through which the governing labour of Christ, by means of his Holy Spirit, in the church should become visible. A Scriptural church order is in essence a correction on the separation of the Holy Spirit from the Word of God. Therefore a Scriptural church order should be considered as indispensable in this world for church being, according to the new order of life in Christ.

---

 

 

“Full text available only in PDF format”

 

 

Geraadpleegde bronne

BAKHUIZEN VAN DEN BRINK, J.N. 1968. lus Ecclesiasticum: historische beschouwingen over kerk en recht. Amsterdam: Noord-Hollandsche Uitgevers.         [ Links ]

BALKE, W. 1973. Calvijn en de doperse radikalen. Amsterdam: Bolland.         [ Links ]

BOUWMAN, H. 1970. Gereformeerde kerkrecht. Deel 1. Kampen: Kok.         [ Links ]

BRONKHORST, A.J. 1947. Schrift en kerkorde: een bijdrage tot het onderzoek naar de mogelijkheid van een "Schriftuurlijke Kerkorde". Den Haag: Zuid-Hollandsche Boek en Handelsdrukkerij.         [ Links ]

CALVYN, J. 1956. Institutie of onderwijzing in de Christelijke godsdienst. Uit Latyn vertaal deur A. Sizoo. Delft: Meinema.         [ Links ]

DU PLOOY, A le R. 1982. Kerkverband: 'n gereformeerd-kerkregtelike studie. Pretoria: PU vir CHO. (Th.D-proefskrif.         [ Links ])

FLOOR, L. 1979. Hy wat met die Heilige Gees doop. Pretoria: NG Kerkboekhandel.         [ Links ]

GEIGER, M. 1954. Wesen und Aufgabe kirchlicher Ordnung. Zürich: Evangelisher Verlag. (Theologische Studien, Heft 42. Herausgegeben von Karl Barth.         [ Links ])

GROENEWALD, E.P. 1932. Die ekklesia in die Nuwe Testament. Nederduitse gereformeerde teologiese tydskrif, 3(111):389-402.         [ Links ]

GROSHEIDE, F.W. 1979. Commentary on the first epistle to the Corinthians. (In Stonehouse, B., ed. The new international commentary on the New Testament. Grand Rapids: Eerdmans.         [ Links ])

HARNACK, A. 1910. Entstehung und Entwickelung der Kirchenverfassung und des Kirchenrechts in den zwei ersten Jahrhunderten. Leipzig: Hinrich.         [ Links ]

HEYNS, J.A. 1977. Die kerk. Pretoria: NG Kerkboekhandel.         [ Links ]

HOEKENDIJK, J.C. 1964. De kerk binnenste buiten. Amsterdam: Ten Have.         [ Links ]

HOVIUS, J. 1962. Het verband tussen onze belijdenis en onze kerkorde. Sneek: Weissenbach.         [ Links ]

JONKER, W.D. 1977. Die unieke karakter van die kerk. In die Skriflig, 11(43):4-13.         [ Links ]

KAMPHUIS, J. 1966. Verkenningen. Deel 3: Opstellen over kerk en kerkrecht. Goes: Oosterbaan & Le Cointre.         [ Links ]

KRIEL, J. & KRIEL, C. 2002. Die evangelie(s): feit, fiksie of interpretasie? (In Muller, P., red. Die nuwe hervorming. Pretoria: Protea Boekhuis. p. 134-160.         [ Links ])

KÜNG, H. 1978. The church. Trans. by R. & R. Ockenden. London: Search.         [ Links ]

MILNER, B.C. 1970. Calvin's doctrine of the church. Leiden: Brill.         [ Links ]

MULLER, P. 2002. Die postmoderne gelowige. (In Muller, P., red. Die nuwe hervorming. Pretoria: Protea Boekhuis. p. 19-37.         [ Links ])

NAUTA, D. 1971. Verklaring van de kerkorde van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Kampen: Kok.         [ Links ]

NOORDMANS, O. 1980. Verzamelde werken. Deel 8: Meditaties. Kampen: Kok.         [ Links ]

PLATOW, M. 1982. Lehre und Ordnung im Leben der Kirche Heute: dogmatische, rechtsteologische und pastoral-theologische Überlegungen zu den Lebens- und Visitationsordnungen unserer evangelischen Kirche. Göttingen: Vandenhoek & Ruprecht.         [ Links ]

PLOMP, J. 1967. Beginselen van reformatorish kerkrecht. Kampen: Kok. (Kamper Cahiers, no. 4.         [ Links ])

POLMAN, A.D.R. s.a. Onze Nederlandsche Geloofsbelijdenis: verklaard uit het verleden geconfronteerd met de heden. Deel 3 & 4. Franeker: Wever.         [ Links ]

PONT, A.D. 1981. Die historiese agtergronde van ons kerklike reg. Pretoria: HAUM.         [ Links ]

POP, F.J. 1978. De eerste brief van Paulus aan de Corinthiërs. 4e dr. Nijkerk: Callenbach.         [ Links ]

RIDDERBOS, H. 1971. Paulus: ontwerp van zijn theologie. 2e dr. Kampen: Kok.         [ Links ]

RUTGERS, F.L. 1894. Het kerkrecht: in zoover het de kerk met het recht in verband brengt. Amsterdam: Wormser.         [ Links ]

SILLEVIS SMITT, P.A.E. 1910. De organisatie van de Christelijke kerk in den apostolischen tijd. Rotterdam: De Vries.         [ Links ]

SMELIK, E.L. 1973. De brieven van Paulus aan Timotheüs, Titus en Filemon: de wegen der kerk. Nijkerk: Callenbach.         [ Links ]

SMIT, C.J. 1983. Die kerkorde en die Heilige Skrif - 'n contradictio in terminis? In die Skriflig, 17(67):35-41.         [ Links ]

SMIT, C.J. 1984. God se orde vir sy kerk - 'n beskouing oor kerkorde. Pretoria: NG Kerkboekhandel.         [ Links ]

SMIT, C.J. 1985. Kerkreg en kerkorde in die lig van God se orde vir sy kerk. Potchefstroom: PU vir CHO. (Th.D.-proefskrif.         [ Links ])

SNYMAN, W.J. 1977. Nuwe en ou dinge: "uit die skat van die koninkryk". (In Snyman, P.C., red. Die kerk in die Nuwe Testament - en vandag. Potchefstroom: Pro Rege. p. 51-64.         [ Links ])

SOHM, R. 1892. Kirchenrecht. Tl. 1. Leipzig: Duncker & Humblot.         [ Links ]

SPOELSTRA, B. 1973. Kerk as instituut ... en institusionalisering. In die Skriflig, 7(26):3-5.         [ Links ]

VAN DEN BERG, M.R. 1969. De gekerkerde kerk. Amsterdam: Buijten & Schipperheijn.         [ Links ]

VAN DER LINDE, G.P.L. 1965. Die grondbeginsels van die presbiteriale kerkregeringstelsel. Potchefstroom: Pro Rege.         [ Links ]

VAN DER LINDE, G.P.L. 1977/1978. Die kerkorde van die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika. Potchefstroom: PU vir CHO. (Ongepubliseerde klasdiktaat.         [ Links ])

VAN DER LINDE, G.P.L. 1980. Kerkreg. Deel 2. Potchefstroom: PU vir CHO. (Ongepubliseerde klasdiktaat.         [ Links ])

VAN DER WALT, J.J. 1976. Christus as Hoof van die kerk en die presbiteriale kerkregering. Potchefstroom: Pro Rege.         [ Links ]

VAN ITTERZON, G.P. 1974. Het kerkelijk ambt in geding. Kampen: Kok.         [ Links ]

VAN'T SPIJKER, W. 1972. Goddelijk recht en kerkelijke orde bij Martin Bucer. Kampen: Kok. (Apeldoornse studies, no. 3.         [ Links ])

VAN'T SPIJKER, W. 1974. Democratisering van de kerk anno 1562. Kampen: Kok.         [ Links ]

VISSER, L.L.J. 1978. De charismata. Pretoria: NG Kerkboekhandel.         [ Links ]

VORSTER, J.M. 1982. Die hervorming en die gereformeerde kerke in 1982. Die Kerkblad, 85(2654):1-2.         [ Links ]