ORIGINAL RESEARCH

 

Hermeneutisch competent - een Nederlandse bijdrage voor de fakulteit Teologie van de Universiteit van Pretoria naar aanleiding van het mij op 18 april 2008 door deze universiteit uitgereikte eredoctoraat

 

Hermeneutical competence - a contribution from the Netherlands to the faculty of Theology at the University of Pretoria with reference to my honorary doctorate, conferred on 18 April 2008 by this University

 

 

G Heitink

Vvrije Universiteit, Amsterdam

 

 

---

ABSTRACT

From metaphysics to hermeneutics: in this way one could describe the turn which took place in Western culture on account of the growth of modernity, ever since the Enlightenment. This philosophical expression also touches on religion, and especially theology. To use the words of the philosopher Gianni Vattimo (2006:49), we live in "het tijdperk van de interpretatie" (the age of interpretation). Against this background, it is not a strange thing that hermeneutical competence is generally judged to be the primary skill of the minister. In this article, I aim to set down my views on the far-reaching consequences which the choice of hermeneutical competence as primary skill entails. This I will do by way of the question: If one chooses theology and ministry, how does one become hermeneutically competent?

---

 

 

Full text available only in PDF format.

 

 

Literatuurverwysings

Barth, K 1959. Die Lehre von der Versöhnung. Kirchliche Dogmatik IV/3, 1 en 2. Zollikon - Zürich: Evangelischer Verlag A.G.         [ Links ]

Bavinck, H 1928^4.Gereformeerde dogmatiek I-IV. Kampen: Kok.         [ Links ]

Berkhof, H 1973. Christelijk geloof. Een inleiding in de geloofsleer. Nijkerk: Callenbach.         [ Links ]

-, 1985. 200 Jahre Theologie. Ein Reisebericht. Neukirchen - Vluyn: Neukirchener Verlag des Erziehungsvereins GmbH.         [ Links ]

Bohren, R 1971. Predigtlehre. Munchen: Chr.Kaiser Verlag.         [ Links ]

Boisen, A.T 1960. Out of the Depths. An autobiographical study of mental disorder and religious experience. New York: Harpers.         [ Links ]

Browning, D S 1989. A Fundamental Practical Theology. Minneapolis: Fortress.         [ Links ]

Calvijn, J 1559, 1956 . Institutie. Vertaald door dr. A. Sizoo. Delft: Meinema.         [ Links ]

De Ruijter, K 2005. Meewerken met God. Ontwerp van een gereformeerde praktische theologie. Kampen, Kok.         [ Links ]

Firet, J 1968. Het agogisch moment in het pastoraal optreden. Kampen: Kok.         [ Links ]

-, 1987. Spreken als een leerling. Praktisch-theologische opstellen. Kampen: Kok.         [ Links ]

Fortmann, H M M 1974². Als ziende de onzienlijke. Een cultuurpsychologische studie over de religieuze waarneming en de zogenaamde religieuze projectie. Hilversum: Gooi en Sticht b.v.         [ Links ]

God met ons. Over de aard van het Schriftgezag. 1981 Leusden: Dienstencentrum Gereformeerde Kerken.         [ Links ]

Gadamer, H-G 1990⁶. Wahrheit und Methode. Grundzüge einer philosophischen Hermeneutik. Tübingen: J.C.B. Mohr (Paul Siebeck).         [ Links ]

Haarsma, F 1968 De leer van de kerk en het geloof van haar leden. Utrecht: Ambo.         [ Links ]

Habermas, J 1968. Erkenntnis und Interesse. Frankfurt 1973 : Suhrkamp Verlag.         [ Links ]

Heitink, G 1977. Pastoraat als hulpverlening. Kampen: Kok.         [ Links ]

-, 1993. Praktische theologie: geschiedenis, theorie, handelingsvelden. Kampen: Kok.         [ Links ]

-, 2001. Biografie van de dominee. Baarn: Ten Have.         [ Links ]

Koole, J L (z.j.). Verhaal en feit in het Oude Testament. Kampen: Kok.         [ Links ]

Kuitert, H M 1977. Wat heet geloven? Structuur en herkomst van christelijke geloofsuitspraken. Baarn: Ten Have.         [ Links ]

Kuyper, A 1902-1905. De Gemeene Gratie I-III. Kampen: Kok.         [ Links ]

Miskotte, K H 1966. Als de goden zwijgen. Over de zin van het Oude Testament. Haarlem: Holland.         [ Links ]

Müller, J 1996. Om tot verhaal te kom. Pretoria: RGN-studies.         [ Links ]

Nel, M 2005. Publieke pastorale leiers : roeping, werwing, keuring, opleiding, ordening, Verbum et Ecclesia 26(2), 459-506.         [ Links ]

Palmer, R E 1969. Hermeneutics. Interpretation Theory in Schleiermacher, Dilthey, Heidegger, and Gadamer. Evanston: Northwestern University Press.         [ Links ]

Pieterse, H J C 2001. Prediking in 'n konteks van armoede. Pretoria: Unisa.         [ Links ]

Ricoeur, P 1981. Hermeneutics and the Social Sciences. Essays on language, action and interpretation. Cambridge: Cambridge University Press.         [ Links ].

-, 1984 - 1988. Time and Narrative (Volume 1-3). Chicago: University of Chicago Press.         [ Links ]

Riess, R 1973. Seelsorge: Orientierung, Analysen, Alternativen. Göttingen: Vandenhoeck und Ruprecht.         [ Links ]

Rössler, D 1986. Grundriss der Praktischen Theologie. Berlin: De Gruyter.         [ Links ]

Schillebeeckx, E 1989. Mensen als verhaal van God. Baarn: Nelissen.         [ Links ]

Schleiermacher, F 1799 [Vertaling Willems, A A 1990]. Over de religie. Redevoeringen tot de ontwikkelden onder haar verachters. 's Gravenhage: Meinema.         [ Links ]

Schuman, N 2008. Drama van crisis en hoop. De psalmen: gedicht, gebundeld en gebeden. Zoetermeer: Meinema.         [ Links ]

Steyn, C S 2008. Persoonlikheidstyle by erediengangers. Pretoria: Universiteit van Pretoria (diss. PhD).         [ Links ]

Taylor, Ch 2007. Bronnen van het zelf. De ontstaansgeschiedenis van de moderne identiteit. Rotterdam: Lemniscaat. (-, 1989, Sources of the Self: The Making of the Modern Identity. Boston 1989: Harvard University Press.         [ Links ]

Thurneysen, E 1928. Rechtfertigung und Seelsorge, in Wintzer, F (Hg.) Seelsorge. Texte zum gewandelten Verständnis der Seelsorge in der Neuzeit, Munchen 1978: Chr. Kaiser, Theologische Bücherei. Neudrucke und Berichte aus dem 20. Jahrhundert, Praktische Theologie, Band 61.         [ Links ]

-, 1957², Die Lehre von der Seelsorge. Zollikon - Zürich: Evangelischer Verlag.         [ Links ]

Van Egmond, A 1992. Een spannend leven: gereformeerd van 1892-1992, in: M.E. Brinkman (red.), 100 jaar theologie. Kampen: Kok, 283-318.         [ Links ]

Van Ruler, A A 1965. Reformatorische opmerkingen in de ontmoeting met Rome. Hilversum - Antwerpen: Paul Brand.         [ Links ]

Vattimo, G. (2006), Het tijdperk van interpretatie, in: R. Rorty & G. Vattimo, onder redactie van S. Zabala, De toekomst van de religie. Kampen, Klement.         [ Links ]

Veenhof, J 1987. De pastor als medewerker van God. Zelfstandigheid in pneumatologisch perspectief, in Kuiper F H e a, Zelfstandig geloven. Studies voor Jaap Firet. Kampen: Kok, 41-54.         [ Links ]

Veenhof, J 1992. Geschiedenis van theologie en spiritualiteit in de gereformeerde kerken, in M.E. Brinkman (red.), 100 jaar theologie. Kampen: Kok, 14-95.         [ Links ]

Vos, C J A 1996. Die volheid daarvan I en II. Homiletiek uit 'n hermeneuties-kommunikatiewe perspektief. Pretoria: RGN.         [ Links ]

 

 

1 Navorsingsgenoot Prof CJA Vos, Departement Praktiese Teologie, Universiteit van Pretoria.