Abstract

ADELEYE, Bamiji et al. Taolo ya boemo bo tlase ya ntshetsopele jwalo ka ntlha ya kgonahalo e bobebe ya dikgohola Suleja, Nigeria. Town reg. plan. (Online) [online]. 2019, vol.74, pp.23-35. ISSN 2415-0495.  http://dx.doi.org/10.18820/2415-0495/trp74i1.3.

Jwalo ka dinaheng tse ngata tse tlasa ntshetsopele dilemong tse fetang tse leshome, Nigeria e bile le kgolo e potlakileng, e amahantsweng le mathata a mmalwa; jwalo ka mekgwa ya taolo e seng hantle ya dithwele, ditlolo tsa melawana le dipehelo tsa ntshetsopele ya moaho, tshilafatso ya tikoloho, bongata bo boholo ba batho le dikgohola. Ka lebaka la tse qetang ho bolelwa, atikele ena e hlahoba tshebediso le katleho ya mekgwa ya taolo ya ntshetsopele bakeng sa ho tobana le kgonahalo e bobebe ya dikgohola Suleja, Nigeria. Ho ntshetsa thuto ena pele, meaho e ka angwang ha bobebe ke dikgohola e ile ya qoollwa le dintlha tse nang le kgahlamelo kamehong ya tsona e bobebe, hammoho le ditlamorao tsa ho se ikamahanye le ho se hlomphe mekgwa ya taolo ya ntshetsopele; di ile tsa bewa. Jwalo ka karolo ya thuto ena, manane a dipotso a 278 ka kakaretso a ile a fuwa baahi ba seng ba hodile karolong eo ya thuto, ho sebediswa mekgwa ya sampole e nang le dikarolo tse ngata (multi sampling techniques). Senepe se nkuweng ka potlako ke motho ya leng hodimo dikilomitareng tse 15 se sebedisitswe jwalo ka tharollo ho bontsha le ho qoolla meaho e ka angwang habebe ke dikgohola sebakeng seo, ho sebediswa kgoreletso (setback) ya dimetara tse 15 ho tloha mabopong a noka. Thuto ena e hlahisa hore meaho e 799 enee ahilwe kgahlanong le melawana ya maemo a ntshetsopele Suleja, ka nako yona eo mekgwa ya ho phutha matlakala ntle le ho a kgetha, e fumanwe e le mabaka a maholo a nang le kgahlamelo bakeng sa kgonahalo e bobebe ya dikgohola sebakeng seo. Thuto ena e utollotse hore 47% ya diforo Suleja e thibilwe ke disebediswa tsa matlaka a thata a lahlilweng. Thuto ena e eletsa hore mokgwa o ntlafaditsweng wa taolo ya matlakala a thata e sebediswe bakeng sa Suleja ho thiba ho qhoma ho ka etsahalang hwa mafu a amahanngwang le taolo ya maemo a tlase ya tikoloho le hore mekgwa ya taolo ya ntshetsopele e etsahatswe ka thata ke Niger State Urban Development Board.

Keywords : Building standards; development control; flood; solid waste; vulnerability.

        · abstract in English | Afrikaans     · text in English     · English ( pdf )